U kunt merken dat er meer haar uitvalt als u onlangs een operatie heeft ondergaan.
Alopecia kan een teken zijn van diepere problemen. Dit type haaruitval, telogeen effluvium genaamd, is echter niet direct gerelateerd aan de operatie. Het is waarschijnlijker dat uw lichaam reageert op de stress van de operatie op uw hoofdhuid.
In dit artikel wordt uiteengezet wat er bekend is over telogene effluvium, inclusief de mechanismen en wat u kunt doen om de schade tot een minimum te beperken.
Achtergrondinformatie Over Telogeen Effluvium
Telogeen effluvium is een vorm van alopecia die wordt gekenmerkt door diffuse niet-littekens en niet-inflammatoire haaruitval.
De haaruitval is het meest merkbaar ongeveer twee maanden na de operatie tijdens het wassen of kammen van het haar. Hoewel je misschien wat dunner wordt in het haar, moeten je hoofdhuid en ander haar gezond blijven.
Deze aandoening komt het meest voor in acute vorm en duurt slechts enkele maanden. Het kan echter ook chronisch zijn (langer dan zes maanden).
Door telogeen effluvium aangetast haar kan voornamelijk worden onderscheiden door de bol die aan het uiteinde wit en knotsvormig is.
Pathofysiologische Haarcycli
Om de pathofysiologie van haarverlies door een operatie te begrijpen, is het belangrijk om eerst vertrouwd te raken met de haargroeicyclus.
In tegenstelling tot de meeste zoogdieren is de menselijke haarzakjes nogal speciaal. Elke follikel heeft zijn eigen inherente ritme en dus synchroniseren de cycli niet met de andere. Ze kunnen onafhankelijk werken van bepaalde externe factoren die normaal gesproken van invloed zijn op andere dieren, zoals licht en temperatuur.
Hairguard’s Ultimate Hair Growth Cheat Sheet is beschikbaar als gratis download
Vier belangrijke levenscycli worden ervaren door volwassen haarzakjes: anageen (catageen), telogene (telogeen) en exogeen (exogeen).
De anagene fase kan het best worden gedefinieerd als de groeifase. In deze fase delen cellen zich snel om het onderste cyclische deel of de bol weer op te bouwen. Elke maand groeit het haar één cm, dat is zes centimeter per jaar. Het zal waarschijnlijk tussen de twee en zes jaar in deze fase blijven.
De catagene fase is de overgangsfase, waar het haar de stopzetting van celgroei en pigmentatie ondergaat en het voltooide haarzakje uit de papilla begint te duwen. Deze cyclus duurt over het algemeen enkele dagen tot maximaal twee weken.
Het telogene stadium is waar er weinig groei en celactiviteit is. De stationaire haarknots blijft stevig aan de follikel vastzitten. Onder het telogene haar groeit langzaam een nieuwe anagene haar.
Het anagene haar zal blijven groeien totdat het de telogene naar buiten kan duwen. De telogene haarcyclus duurt drie tot zes maanden.
De Exogen-fase is waar het haar wordt afgeworpen om nieuwe groei mogelijk te maken. Normaal gesproken gaan er elke dag 50 tot 100 haarlokken verloren door dagelijkse activiteiten. Dit is een kleine hoeveelheid aangezien de gemiddelde hoofdhuid 100.000 tot 150.000 haarlokken heeft.
De meeste mensen bevinden zich in het anagene stadium, waarbij 70-85% van de totale haarzakjes zich in het anagene stadium bevinden. Tussen de vijf en vijftien procent van de haarzakjes bevindt zich in de anagene fase.
Hoewel de opkomende haren kunnen helpen de rustende haren uit de follikel te duwen, heeft bewijs uit verschillende onderzoeken gesuggereerd dat het afstoten van telogene haren vrij onafhankelijk van het opkomende anagene haar kan plaatsvinden.
Telogeen Effluvium, Chirurgie
De persoon ervaart een acute piek in stress rond het tijdstip van een operatie of een andere belangrijke gebeurtenis. Dit kan fysiologisch, psychologisch en hormonaal worden uitgedrukt.
Om het lichaam zo goed mogelijk voor te bereiden op de stressvolle gebeurtenis, wordt er meer aandacht en middelen besteed aan de vitale organen zoals het hart, de longen, de spieren en de lever.
Het hoofdhaar is geen essentiële structuur, dus het lichaam spant zich bewust in om onnodige functies zoals haargroei en -onderhoud te minimaliseren. Haarzakjesmatrixcellen behoren tot de snelst delende cellen in het lichaam en kunnen daarom buitengewoon gevoelig zijn voor veranderingen.
Hierdoor komt een groot percentage anagene haren voortijdig in de telogene fase terecht. In het bijzonder kan tot 70 procent van de anagene haren worden versneld, waardoor een ongewoon grotere verhouding telogene haren ontstaat.
Bovendien zullen alle bestaande telogene haaraanhechtingen aan de follikels worden verzwakt en waarschijnlijk zelfs bij de meest milde manipulatie uitvallen.
De telogene fase duurt ongeveer drie tot zes maanden voordat deze overgaat in de exogene fase. Het haar kan maanden later na de operatie nog zichtbaar zijn.
Hoewel de exacte mechanismen niet duidelijk zijn, zijn er enkele plausibele verklaringen voor waarom dit gebeurt.
Telogeen Effluvium, Zenuwstelsel
Er wordt gesuggereerd dat de werking van zenuwen, evenals verschillende producten van het zenuwstelsel die neuropeptiden worden genoemd, verband kunnen houden met de plotselinge voortijdige verschuiving in de haargroei.
Er zijn veel sensorische zenuwen in en rond de haarzakjes. Deze zenuwen geven informatie door aan de hersenen over de stressoren, die vervolgens een systemische reactie ontwikkelen.
De operatie veroorzaakt een noodsignaal van de sensorische zenuwen, die de afgifte van substantie P, een neuropeptide dat betrokken is bij pijnoverdracht, veroorzaakt. Substantie P speelt echter ook een cruciale rol bij de remming van door stress veroorzaakt haarverlies.
Een studie door Arck et al. nam twee groepen muizen en induceerde een sterk gesynchroniseerde anagene ontwikkeling. Na 14 dagen, toen de haren van de muizen in een late anagene fase kwamen, werd de experimentele groep gedurende 24 uur blootgesteld aan geluidsbelasting. De controlemuizen werden alleen gelaten.
De resultaten toonden aan dat de haarzakjes van de meeste gestreste muizen voortijdig in de catagene fase gingen, terwijl die van controlemuizen in de late anagene fase bleven.
Bron.
Bovendien ontdekte de onderzoeker dat gestresste muizen een significante toename van stof P-positieve zenuwvezels in de huid veroorzaakten, waardoor er een verband werd gelegd tussen stress en stof P.
Arc et. al. verder onderzocht de relatie van deze neuropeptiden. Ze namen niet-gestresste muizen met haar dat zich voornamelijk in het late anagene stadium bevond en dienden een gecontroleerde hoeveelheid stof P toe.
De resultaten toonden een significante progressie van de haarcyclus naar catagene, zelfs in de afwezigheid van geluidsstressor, waardoor het effect van stress werd nagebootst.
De onderzoekers konden de effecten van de stof P tegengaan door een chemische stof (NK1) te gebruiken die het tegenovergestelde effect had. Dit verminderde de negatieve effecten van door stress geïnduceerd telogeneffluvium op de muizen, zoals voortijdige aanvang van celdood en catagen.
Telogeeneffluvium En Hormonale Onbalans
Hormonale onevenwichtigheden kunnen ook worden veroorzaakt door stress, wat een directe invloed heeft op het dunner worden en het uiterlijk van het haar. Zodra het lichaam angst of spanning voelt, wordt een reeks klieren (zoals de bijnier) geactiveerd om cortisol af te geven.
Cortisol, een vecht-of-vlucht-steroïde hormoon, is verantwoordelijk voor het brengen van mensen in een staat van verhoogd bewustzijn, snellere reflexen en een verhoogd vet- en koolhydraatmetabolisme.
Deze functies waren van levensbelang voor onze voorouders in tijden van honger, maar de moderne bedreigingen zijn vaak minder ernstig. Ze zijn echter even zwaar voor ons lichaam en onze hoofdhuid.
Vasoconstrictie (of de vernauwing en verwijding van bloedvaten) is een van de negatieve effecten van cortisol als het gaat om telogene effluvium.
Bloed voorziet het grootste deel van het haar van essentiële voeding, zuurstof en verwijdering van afvalstoffen. De ondervoeding en langzame genezing van anagene haren wordt verergerd door het verminderen van de bloedstroom.
De ontdekking van een bijnierplaats in de haarzakjes suggereert dat de hoofdhuid in staat zou kunnen zijn om onafhankelijk cortisol te synthetiseren en af te scheiden. Ze zijn daarom in staat om direct te reageren op stress en het telogeneffluvium te activeren.
Studies hebben ook aangetoond dat het effect van cortisolhormonen op de haarfolliculaire groei sterk afhankelijk is van het stadium van de haarcyclus.
Bijnierschorshormoon (ACTH) is de voorloper van de afgifte van cortisol. In rustende haarzakjes lijkt ACTH de haargroei te helpen activeren. Een specifieke studie wees echter uit dat ACTH-behandeling op anagene haar een vroegtijdige overgang van de haarzakjes naar catageen veroorzaakt.
Een soortgelijk onderzoek wees ook uit dat een ander cortisolhormoon, glucocorticoïden genaamd, celdood in de follikelweefsels stimuleert, wat eveneens leidt tot voortijdige omzetting van de haarcyclus.
Bovendien is hoofdhaar afhankelijk van veel verschillende hormonen om goed te kunnen groeien en functioneren. Omdat de bijnieren echter bezig zijn met het produceren van cortisol, geven ze andere hormonen vrij in overweldigende aantallen, wat bijdraagt aan de aanval van telogene effluvium.
Oplossing
Hoewel het in eerste instantie alarmerend kan lijken, veroorzaakt telogene effluvium geen blijvend haarverlies en is het onwaarschijnlijk dat het tot volledige kaalheid leidt.
Zolang het lichaam niet in een chronische staat van stress verkeert, zal de haaruitval uiteindelijk verminderen en geleidelijk afnemen binnen zes tot negen maanden tot de normale haargroeicyclus. De hoofdhuid zal ook weer in evenwicht komen.
Hoewel tijd een natuurlijke bondgenoot zal zijn, zijn er gevallen waarin schade onomkeerbaar is en herstel onvolledig blijft. Gelukkig zijn er manieren om de kans op volledig herstel te vergroten.
Veel essentiële vitamines en mineralen, zoals vitamine D, vitamine B12, riboflavine, foliumzuur, vitamine A, zink, calcium en koper, zijn veelbelovend gebleken bij de behandeling van telogeeneffluvium.
Er zijn aanwijzingen dat een shampoo en een haarlotion/tonic geformuleerd met vitamines of zink de ernst van acuut telogeeneffluvium kunnen verminderen.
Talrijke studies suggereren ook dat het balanceren van ijzer de groei kan helpen bevorderen.
IJzer is een essentieel element voor de bloedproductie en helpt de rode bloedcellen ook om zuurstof naar alle delen van het lichaam te transporteren.
Na 40 jaar onderzoek te hebben doorgenomen, ontdekten dermatologen van de Cleveland Clinic dat wanneer patiënten worden behandeld voor ijzertekort, zelfs bij afwezigheid van bloedarmoede, dit hun vermogen om haar terug te laten groeien kan maximaliseren voor patiënten met zowel acuut als chronisch telogeen effluvium.
Rushton en collega’s vonden ook een mogelijk verband tussen telogeeneffluvium, ijzertekort en andere onderzoeken. De onderzoekers volgden 22 vrouwelijke proefpersonen met chronisch telogeen effluvium nadat ze hen zes maanden lang dagelijks 72 mg ijzer en 1,5 g L-lysine (aminozuur verantwoordelijk voor haarvorm en volume) hadden gegeven.
De resultaten toonden aan dat hoewel het gemiddelde serum-ferritinegehalte significant toenam van 33 tot 89 ng/ml om een significante verbetering te laten zien, het percentage haar in de telogene fase significant afnam van 19,5% tot 11,3%.
Tenzij u een ijzertekort heeft dat is vastgesteld door een medische professional, kan het nemen van ijzersupplementen grotere problemen veroorzaken, zoals ijzerstapeling.
U kunt ook uw dermatoloog om minoxidil vragen als het telogeeneffluvium aanhoudt. Het is gebleken dat het bij veel mensen goed werkt, maar als de wortelcomplicatie niet is aangepakt, moet het voortdurend worden gebruikt.
Telogeen effluvium moet niet worden verward met alopecia areata, een ander type haarverlies dat zich na een operatie kan manifesteren. Alopecia areata, een auto-immuunziekte die kan leiden tot kale plekken en gladde haargroei, is ernstiger.
Conclusie
Hoewel er beperkt onderzoek is gedaan naar het onderwerp telogeeneffluvium, suggereert het bewijs dat neurotransmitters en hormonen die tijdens stress worden geproduceerd, een grote rol spelen. Het is niet permanent en het haar zou binnen een paar maanden moeten beginnen te groeien. Chronisch telogeen effluvium is echter niet ongewoon en moet door een professional worden behandeld.
U kunt meetbare maatregelen nemen om de schade van haaruitval na een operatie te verminderen, voornamelijk door uw dieet te verrijken met vitamines en mineralen en door een bewuste inspanning om de onderliggende oorzaak aan te pakken.
